درباره پروژه راه آهن خراسان

در سال ۱۳۱۶ هجری شمسی، عملیات اجرایی خط راه آهن تهران _ مشهد به طول ۹۲۶ کیلومتر، آغاز گردید و در سال ۱۳۳۵ اولین قطار باری در این محور راه اندازی شد. در سال ۱۳۳۶ محور تهران _مشهد به طور رسمی افتتاح شد و در دوازدهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۵ هجری شمسی ساختمان اصلی ایستگاه مشهد افتتاح گردید. در اوایل دهه ۹۰ میلادی با توجه به تحولات بنیادین و باز شدن مرزهای کشورهای آسیای میانه کلنگ احداث راه آهن مشهد _سرخس به طول ۱۵۹ کیلومتر از سوی ایران و نیز محور سرخس _تجن از سوی کشور ترکمنستان زده شد و در تاریخ ۲۴ اردیبهشت ماه ۱۳۷۵ با حضور روسای جمهور کشورهای عضو اکو و همچنین مسئولین ارشد کشورهای منطقه افتتاح گردید، ضمن اینکه این اداره کل از طریق ایستگاه لطف آباد (مجاورت شهرستان درگز) نیز با راه آهن ترکمنستان ارتباط ریلی دارد.

همچنین در سال ۱۳۷۳ عملیات زیرسازی خط دوم (زوج) محورتهران _مشهد آغاز و در سال ۱۳۸۱ به بهره برداری رسید که ۲۷۲ کیلومتر از این مسیر در ناحیه خراسان واقع شده است.

برقراری ارتباط نزدیک تر بین کشورهای آسیای میانه و خلیج فارس از مسیر سرخس – مشهد و بافق – بندرعباس با کاهش ۸۰۰ کیلومتر طول مسیر و تقلیل زمان سیر قطارها و هزینه حمل و نقل کالاهای ترانزیت و جذب هر چه بیشتر بارهای بین المللی به سمت این محور و افزایش سهم ترانزیت و درآمد ارزی کشور از حمل و نقل بین المللی کالا که عملیات اجرایی مسیر اصلی این طرح عظیم عملاً به صورت موثر از سال ۱۳۸۰ آغاز و در پایان سال ۱۳۸۳ (طی کمتر از چهار سال) آماده بهره برداری شده است.

در سال۱۳۸۹ با بهبود اطراف سایت موجود تعویض بوژی و احداث سایت دوم تعویض بوژی و احداث ۷۵ کیلومترخطوط ریلی در ایستگاه سرخس، ظرفیت مبادله واگن با راه آهن ترکمنستان از ۲۰۰ واگن به ۶۰۰ واگن افزایش و ظرفیت حمل و نقل بین المللی محور سرخس در مجموع از ۵/۳ میلیون تن به ۷ میلیون تن افزایش یافته است.

سیستم سیگنالینگ محور مشهد- تهران در سال ۱۳۸۵ و محور سرخس نیز در سال ۱۳۹۲ تکمیل شده اند .

در سال ۱۳۸۱ عملیات احداث ایستگاه باری مشهد و تفکیک ترافیک و استقرار قطارهای مسافری از باری انجام گردید.

در طول سالهای ۷۷ تا ۸۱ عملیات افزایش سکوها و خطوط قبول و اعزام قطارهای مسافری ایستگاه راه آهن مشهد با احداث ۲ سکوی مسافری، تعداد سکوهای مسافری از ۲ به ۴ سکو و تعداد خطوط قبول و اعزام قطارهای مسافری از ۳ خط به ۷ خط افزایش پیدا کرد.

در سال ۱۳۹۴ عملیات افزایش سکوها و خطوط قبول و اعزام قطارهای مسافری ایستگاه راه آهن مشهد با احداث ۳ سکوی مسافری تعداد سکوها از ۴ به ۷ سکو و تعداد خطوط قبول و اعزام قطارهای مسافری از ۷ به ۱۳ خط افزایش پیدا کرد.

در طول سالهای۱۳۸۴ تا ۱۳۹۴ با ظرفیت سازی سایتهای تخلیه و بارگیری در اطراف ایستگاههای شهید مطهری- فریمان – تربت توسط بخش خصوصی با سرمایه گذاری ۲۰۰ میلیارد تومانی ظرفیت تخلیه و بارگیری از ۴۰ واگن در شبانه روز به ۲۰۰ واگن در شبانه روز رسیده است.

در حال حاضر اداره کل راه‌آهن خراسان یکی از نواحی ۲۲ ‌گانه راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران می‌باشد که حوزه استحفاظی آن از ایستگاه مشهد تا ایستگاه نقاب بطول ۲۷۲ کیلومتر( دو خطه رفت و برگشت ۵۴۴ کیلومتر) و از ایستگاه فریمان تا ایستگاه سرخس بطول ۱۵۹ کیلومتر و تا مرز ۱۶۵ کیلومتر می‌باشد که جمع خطوط در حدود ۱۰۲۲ کیلومتر با احتساب خطوط فرعی ، صنعتی می باشدکه تا پایان سال ۱۴۰۰ با تعداد ۷۱۹ نفر پرسنل وهمچنین بخش خصوصی( اعم از شرکتهای مالک واگن مسافری وباری وشرکتهای پیمانکاری طرف قرارداد با این اداره کل تعداد۱۸۰۷نفر ) وظیفه ارائه خدمات ریلی به هموطنان را برعهده دارد.

طول خطوط اصلی اداره کل راه آهن خراسان ۷۳۳ کیلومتر و طول خطوط فرعی و صنعتی این اداره کل ۲۹۵ کیلومتر و خطوط مانوری ۲۱۷ کیلومتر  می باشد که در مجموع کل خطوط ریلی حوزه استحفاظی راه آهن خراسان ۱۲۴۵کیلومتر می باشد.